الگوی تحلیلی نقش واسطه گری نوآوری سازمانی بین بازارگرایی و عملکرد کسب و کارهای کوچک و متوسط استان آذربایجان شرقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تحلیل ارتباط بازارگرایی، نوآوری سازمانی و عملکردکسب وکارهای کوچک و متوسط انجام گردیده است. برای این منظور ابتدا، با رویکرد اکتشافی و با مرورجامع ادبیات، فرضیات پژوهش تدوین و ابعاد/مولفه ها و نیز شاخص های سنجش هریک از متغیرهای مذکور شناسایی و سپس، با برقراری روابط نظری بین سازه های اصلی پژوهش، مدل مفهومی طراحی گردید. داده های مورد نیاز برای آزمون فرضیات با ابزار پرسشنامه از نمونه آماری 170 نفره از مدیران، کارشناسان و دست اندرکاران اجرایی کسب وکارهای کوچک و متوسط استان آذربایجانشرقی با روش نمونه گیری در دسترس گردآوری شد.چارچوب پیشنهادی با تحلیل داده های میدانی و روش مدلسازی معادلات ساختاری اعتبارسنجی و مدل نهایی ارائه شد. بر اساس یافته های پژوهش، ارتباط مستقیم و معنادار بازارگرایی و عملکرد کسب وکارها و نیز ارتباط مثبت و معنادار نوآوری سازمانی با عملکرد تایید شد. همچنین، تاثیر بازارگرایی بر عملکرد از طریق تاثیرگذاری بر نوآوری سازمانی نیز مورد تایید قرار گرفت. مقادیر مربوط به ضریب مسیرها در مدل نهایی تحقیق نشان داد که بازارگرایی به میزان 3/23 درصد از تغییرات متغیر عملکرد را بطور مستقیم تبیین می کند. علاوه براین، متغیر بازارگرایی بطور غیرمستقیم و از طریق متغیر میانجی نوآوری سازمانی به میزان 21 درصد بر متغیرعملکرد تاثیر دارد. همچنین، مقدار آماره (47/0 (VAF= برای تعیین شدت اثر غیرمستقیم بازارگرایی بر عملکردکسب و کار از طریق متغیر میانجی نوآوری سازمانی نشان داد که تقریباً نیمی از اثر کل بازارگرایی بر عملکرد کسب و کار از طریق غیرمستقیم توسط متغیر میانجی نوآوری سازمانی تبیین می شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analytical model of the mediating role of organizational innovation between market orientation and the performance of small and medium businesses in East Azerbaijan province

نویسنده [English]

  • Hossein Abbasi Esfanjani
Assistant Professor, Department of Business Management, Payame Noor University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this paper was to investigate the relationship between market orientation, organizational innovation and performance of small and medium enterprises. For this purpose, the research hypotheses were formulated with exploratory approach and comprehensive literature review, and indicators were identified for measuring each of these variables. Then, by establishing theoretical relations between the main research structures, the conceptual model of the research was designed and presented. The data needed to test the hypotheses were collected by a questionnaire and a sample of 170 individuals from the small and medium enterprises of the East Azerbaijan province. According to the findings, direct and significant relationship between market orientation and business performance and the positive and significant relationship between organizational innovation and performance were confirmed. Also, the impact of market orientation on performance has been confirmed through its impact on innovation. The values of the coefficient of paths in the final model showed that market orientation is explaining directly 23.3% of the variation of performance variable, and it is indirectly 21% through the mediator of organizational innovation. The simultaneous analysis of the factors studied on the performance by structural equation method, as well as the calculation and analysis of fit indices and quality criteria of measurement models and structural model with PLS software, confirms the conformance of conceptual model and empirical background to reality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • market orientation
  • organizational innovation
  • business performance (SMEs)
  • structural equation modeling (SEM)

مراجع

امانی، جواد؛ خضری آذر، هیمن و محمودی حجت (1391). معرفی مدل‌یابی معادلات ساختاری به روش حداقل مجذورات جزئی و کاربرد آن در پژوهش‌های رفتاری. مجله برخط دانش روانشناسی، 1 (1)، 41-55.
باقری، سید محمد؛ لطیفی، صفیه و محسنی ملردی، شکوفه (1397). بررسی تأثیر بازارگرایی بر عملکرد سازمانی در چارچوب مزیت رقابتی در شرکت‌های صنعتی کوچک و متوسط (مطالعه موردی: مجموعه‌ای از شهرک‌های صنعتی استان مازندران. کاوش‌های مدیریت بازرگانی، 10 (19)، 169-187. 
بیک­زاده عباسی، فرزانه (1399). نقش تعدیل­گر کووید19 بر رابطه بین موفقیت کسب‌وکار با عملکرد بازاریابی در شرکت­های کوچک و متوسط دارویی. مدیریت کسب‌وکارهای بین‌المللی، سال سوم، پیاپی 10، تابستان، 172-155.  
داوری، علی؛ رضازاده، آرش (1396). مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم افزار PLS. چاپ چهارم، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، تهران. 
رحیم نیا، فریبرز و سجاد، عاطفه (1394). تاثیر جهت‌گیری‌های راهبردی بر عملکرد شرکت­های مستقر در پارک علم و فناوری خراسان به واسطه نوآوری سازمانی. نشریه علمی- پژوهشی مدیریت نوآوری، سال چهارم، شماره 2، تابستان، 114-87. 
رحیمی کلور، حسین و ابراهیمی خراجو، سعیده (1401). واکاوی نقش پاسخگویی به بازار در عملکرد صادراتی با تأکید بر میانجیگری مزیت رقابتی در میان شرکت‌های کوچک و متوسط. مدیریت کسب‌وکارهای بین‌المللی، سال پنجم، شماره 2، تابستان، 70-43. 
رضایی دولت آبادی، حسین و علیان، مژده (1394). تأثیر گرایش کارآفرینانه و راهبرد رقابتی بر بازارگرایی در راستای بهبود عملکرد و ایجاد مزیت رقابتی پایدار. فصلنامه علمی پژوهشی توسعه کارآفرینی، 8 (1)، 81-100. 
زارعی، علی اصغر، ابراهیمی، سیدعباس (1397). نوآوری فناورانه: عوامل درون سازمانی و برون سازمانی موثر و تاثیرپذیر. فصلنامه رشد فناوری، 14 (55)، 12-21.   
عباسی اسفنجانی، حسین؛ برزگر، ولیلو (1398). تحلیل ارتباط رهبری معنوی و عملکرد با نقش میانجی هویت سازمانی در سازمان تأمین اجتماعی استان آذربایجان شرقی، فصلنامه مدیریت سازمان های دولتی، دانشگاه پیام نور، دوره 7 شماره 2، (پیاپی 26)، 97-114. 
محمدی نژاد، زهرا؛ بخشنده، قاسم (1401). نقش بازارگرایی و ابعاد آن در بهبود عملکرد کسب‌وکارهای کوچک و متوسط: یک فراتحلیل. فصلنامه علمی پژوهشی توسعه کارآفرینی، 15 (2)، 343-360. 
مدهوشی، مهرداد؛ طبیبی، محمدرضا و دلاوری، حمیدرضا (1391). تاثیر بازارگرایی و گرایش کارآفرینانه بر نوآوری در کسب‌وکارهای کوچک و متوسط، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، 17 (65)، 115-136.  
نعمان موسی، سبا؛ نادری، نادر؛ رضایی، بیژن و جمشیدی، محمدجواد (1402). طراحی مدل کنترل بحران کرونا ویروس در کسب‌وکارهای کوچک و متوسط در واحدهای صنعتی استان کرمانشاه. مدیریت کسب وکارهای بین المللی، سال ششم، شماره 2، تابستان، 218-195.   
 
Abdul Shameem, A.L.M., & Mujahid Hilal. M.I. (2021). "Exploring the Nexus of Entrepreneurial Orientation and Market Orientation on Business Performance and the Role of Innovation among the MSMEs in Sri Lanka". Academy of Entrepreneurship Journal, 3(27): 1-16.
Acar, A. Z., & Acar, P. (2012). The effects of organizational culture and innovativeness on business performance in healthcare industry. Social and Behavioral Sciences, 58, 683-692.
AlAsheq, A., & Hossain. M.U. (2019). "Sme Performance: Impact of Market, Customer and Brand Orientation". Academy of Marketing Studies Journal. 23(1): 1-9.
Aminu, S. A. (2016). Market orientation and small and medium enterprises performance in Nigeria: A review. Ilorin Journal of Marketing, 3(1), 122-132.
Bamfo, B. A., & Kraa, J. J. (2019). Market orientation and performance of small and medium enterprises in Ghana: The mediating role of innovation. Cogent Business & Management, https://doi.org/10. 1080 /23311975.2019.1605703
Brown, F., & Guzman, A. (2014). Innovation and productivity across Mexican manufacturing firms. Journal of Technology Management and Innovation, 9(4), 36–52. doi:10.4067/S0718-27242014000400003
Kohli, A. K. and B. J. Jaworski. (1990). Market Orientation: The Construct, Research Propositions, and Management Implications, Journal of Marketing, 54(2), 1–18.
Jones, R. and Rowley, J. (2011). Entrepreneurial marketing in small businesses: A conceptual exploration. International Small Business Journal, 29(1): 25-36.
Jaworski B.J., kohli A.K. (1993). Market orientation: antecedents and consequences. Journal of marketing, No. 57, July, pp. 53–70.
Jaiyeoba, O. (2011).The Impact of Market Orientation on SMMEs in Developing Economies: A Case-study of Botswana, Journal of Business Administration, 2(3).
Jimenez-Jimenez, D., Valle, R.S. & Hernandez-Espallardo, Miguel. (2008). Fostering Innovation: The role of market orientation and organizational learning. European Journal of Innovation Management, Vol. 11, No. 3. PP: 389-412.
Hughes, M. and Morgan, R. E. (2008), “Deconstructing the relationship between entrepreneurial orientation and business performance at the embryonic stage of firm growth,” Industrial Marketing Management, Vol. 36(5), 651-661.
Mutumba, R., Basika, E., Menya, J., Kabenge, I., Kiggundu, I., & Oshaba. B. (2021). "A Review of the Human Resource Management Dilemma for SMEs: Case of Central Uganda". Arts & Humanities Open Access Journal, 5(1): 1-7.
Nikoo, H., & Morovati sharifabadi, A. (2017). The Effect of Customer Relationship Management on Organizational Performance Aspects (Case Study: 3 to 5 Star Hotels of Mashhad). Tourism Management Studies, 12(39), 27-48. 
Narver, John C. & Stanley F. Slater. (1990). The Effect of a Market Orientation on Business Profitability, Journal Of Marketing, No. 54. (4): 20–35.
Thanh, T.L., Huan, N.Q., & Hong. T.T.T. (2021). "Effects of Corporate Social Responsibility on SMEs’ Performance in Emerging Market". Cogent Business & Management, 8(1): 1-18. 
Tuan, N., Nhan, N., Giang, P., & Ngoc, N. (2016). The effects of innovation on firm performance of supporting industries in Hanoi, Vietnam. Journal of Industrial Engineering and Management, 9(2), 413–431. doi:10.3926/jiem.1564.   
Tushman, M. & Nadler, D., (1986). Organizing for innovation. California Management Review, 28(3), pp.74-92.  
Walker, R. M., Chen, J., Aravind, D. (2015). Management innovation and firm performance: An integration of research findings. European Management Journal, 1-1. 
Zhang, J. & Duan, Y. (2010). Empirical study on the impact of market orientation and innovation orientation on new product performance of Chinese manufacturers. Nankai Business Review International; 1(2): 214-231.  
 
.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 13 مهر 1402
  • تاریخ بازنگری: 28 دی 1402
  • تاریخ پذیرش: 02 بهمن 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار