تأثیر تجارت الکترونیک بر صادرات، شواهد فراتحلیلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 دانشیار گروه حسابداری، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3 استادیار گروه حسابداری ، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

4 استادیار گروه حسابداری، دانشکده اقتصاد و مدیریت ، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

ازآنجایی‌که مجموعه‌ای از تحقیقات پیوند بین تجارت الکترونیک و عملکرد صادرات را بررسی کرده‌اند و توجه کمی به ادغام یافته‌های پراکنده موجود در ادبیات مربوطه شده است، هدف اصلی این تحقیق تجزیه‌وتحلیل نظام‌مند تحقیقات قبلی و ترکیب کمی نتایج مطالعه‌های انجام‌گرفته در حوزه تأثیر تجارت الکترونیک بر توسعه صادرات است. در این تحقیق از رویکرد فراتحلیل چند سطحی، پروتکل پریزما و نرم‌افزار جامع CMA برای شناسایی، جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل مقاله‌های اصلی انتخاب‌شده از مجلات علمی معتبر داخلی و خارجی بین بازه زمانی ژانویه 2000 تا نوامبر 2023 استفاده ‌شده است. با توجه به پروتکل پریزما، بعد از بررسی تمام متن مطالعه‌ها، 16 مطالعه انتخاب شدند و به فراتحلیل ورود پیدا کردند. داده‌های مربوط به این مطالعه‌ها، شامل 132 ضریب در دو سطح فراتحلیل استخراج و ترکیب شدند. با توجه به معیار تفسیر کوهن، اندازه‌ی اثر کل به‌دست‌آمده در مطالعه، یک اندازه‌ی اثر مثبت و میزان آن متوسط و رو به بالا بود که بیانگر این است که تجارت الکترونیک و استفاده از فناوری‌های جدید در این حوزه، یک منبع مؤثر برای دستیابی به عملکرد برتر در بازارهای صادراتی است؛ بااین‌وجود، لازم است به عوامل دیگری مانند تولید ناخالص داخلی، نرخ ارز، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و عوامل مشابه بیشتر توجه شود، زیرا آن‌ها نقش تعدیل‌کننده‌ای در ارتباط بین تجارت الکترونیک و صادرات دارند. همچنین، نتایج حاکی از آن بود که نتایج مطالعه‌های فردی نسبت به شاخص تجارت الکترونیک به‌کاررفته حساس هستند و تجارت الکترونیک در کشورهای توسعه‌یافته، تأثیر بیشتری بر صادرات به نسبت سایر کشورها دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Impact of E-Commerce on Export: A Meta-Analytic Review

نویسندگان [English]

  • Zahra Heidarizad 1
  • Alireza Fazlzadeh 2
  • Vahid Ahmadian 3
  • Sajad Nagdi 4
1 Master of Business Administration, Faculty of Economics and Management, University of Tabriz, Tabriz, Iran
2 Associate Professor, Department of Accounting, Faculty of Economics and Management, University of Tabriz, Tabriz, Iran
3 Assistant Professor. Department of Accounting, Faculty of Economics and Management , University of Tabriz, Tabriz, Iran
4 Assistant Professor. Department of Accounting, Faculty of Economics and Management , University of Tabriz, Tabriz, Iran
چکیده [English]

Given the considerable number of studies that have investigated the relationship between e-commerce and export performance, along with the lack of attention paid to consolidating the fragmented findings in the existing literature, the main objective is to systematically analyze previous studies and combine quantitative research findings to gain a better understanding of how e-commerce affects export development. This study employs a multi-level meta-analysis approach, Prisma protocol and comprehensive CMA software to identify and analyze articles from reputable domestic and international journals published between January 2000 and November 2023. After a thorough review, 16 studies were selected and included in the meta-analysis. Data from these studies, consisting of a total of 132 coefficients, were extracted and analyzed at two levels of analysis. According to Cohen's interpretation criteria, the overall effect size obtained in this study was positive and ranged from medium to high. This suggests that the adoption of e-commerce and the utilization of new technologies can serve as valuable assets in attaining exceptional results in the export markets. However, it is crucial to take into account other factors such as gross domestic product, exchange rates, and foreign direct investment, as they play a moderating role in the correlation between e-commerce and exports. Furthermore, the results indicate that the impact of e-commerce on exports is more prominent in developed countries compared to other countries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • E-Commerce
  • Export
  • International Business
  • Meta-Analytic

مراجع

آذربایجانی، دکتر کریم، سمیعی، ندا، شیرازی، همایون. (1389). اثر نهاد‌ها بر روی تجارت دوجانبه کشورهای منتخب خاورمیانه. پژوهش‌های اقتصادی ایران، 15(45), 1-23.
اسفیدانی، محمد رحیم، رضایی، نکیسا، رمضانی، سارا. (1398). تأثیر نوآوری در فناوری اطلاعات و شبکه دانشی بر عملکرد تجاری شرکت‌های صادرکننده در صنعت مواد غذایی. نشریه علمی پژوهشی مدیریت کسب­و­کارهای بین المللی، 2(4), 23-49. doi: 10.22034/jiba.2019.9800.
بزی، ‌افشین، شجاعی، ‌سامره، اسفندیاری‌مقدم، سمیعی، ‌روح‌اله. (1399). تبیین مدل راهبردی تجارت الکترونیک در بخش صادرات محصولات کشاورزی و توسعه کارآفرینی روستایی با تأکید بر سیاست‌های اقتصاد مقاومتی. تعاون و کشاورزی، 253(9), 123-152. 
بلوچ، محمود، مرادقلی، سیمین (1396). تأثیر تجارت الکترونیک بر توسعه صادرات. دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت و حسابداری، تهران،https://civilica.com/doc/642567. 
بهزادنیا، پویا، صنوبر، ناصر، حسینی، سید صمد. (1398). تاثیر برنامه‌های تشویقی صادرات بر عملکرد صادراتی: نقش جذابیت‌های بازارهای خارجی و قابلیت‌های صادراتی. نشریه علمی پژوهشی مدیریت کسب و کارهای بین المللی. 2(3), 63-85. doi: 10.22034/jiba.2019.9175. 
پاک پرور، محسن، میمند، محمد محمودی‌, حسینی، میرزا‌حسن. (1399). الگوی بازاریابی دیجیتال هوشمند برای توسعه صادرات فنّاوری برتر ایران در منطقه آسیای مرکزی و قفقاز. فصلنامه علمی مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، 26(110), 93-76..doi: DOR:20.1001.1.23223766.1399.26.2.2.3 
سرخوش سرا، علی، اسماعیل پور، ئاسو، نصرالهی، خدیجه، حقیقت، جعفر. (1399). تحلیل تاثیر نفوذ اینترنت بر تجارت کالاها و خدمات ایران با شرکای تجاری: رویکرد رگرسیون فازی. پژوهش‌های اقتصادی ایران، 25(82), 173-216. doi: 10.22054/ijer.2020.11914. 
شانه چیان، بهادر. (1400). بررسی تأثیر تجارت الکترونیک بر توسعه صادرات در مناطق آزاد تجاری کشور. یازدهمین کنفرانس بین‌المللی راهکارهای نوین در مهندسی، علوم اطلاعات و فنّاوری در قرن پیش رو،https://civilica.com/doc/1330998.
شفیع‌زاده، سعید، میرزایی، حسین، جانی، سیاوش. (1398). بررسی تأثیر تجارت الکترونیک بر توسعه صادرات در کشورهای درحال‌توسعه و توسعه‌یافته. چهارمین کنفرانس مدیریت، مهندسی صنایع، اقتصاد و حسابداری،https://civilica.com/doc/1006663. 
کاظمی سراسکانرود، زهرا، کنجکاو منفرد، امیررضا، بختی، آرین. (1402). دیجیتالی شدن و بلوغ صادراتی شرکت‌های کوچک و متوسط: تحلیل کتاب سنجی و مصورسازی. نشریه علمی پژوهشی مدیریت کسب­و­کارهای بین المللی، 6(4), 41-62. doi: 10.22034/jiba.2023.55858.2028. 
محمدیان، ایوب، میرا، سید ابولقاسم، معاون، نادر. (1402). مدل بازاریابی دیجیتال برای توسعه بازارهای صادراتی محصولات صنعت ساختمان در کشورهای حوزه خلیج فارس. نشریه علمی پژوهشی مدیریت کسب­و­کارهای بین‌المللی، (انتشار آنلاین), -. .doi: 10.22034/jiba.2023.59095.2142 
 
Alzahrani, J. (2018). The impact of e-commerce adoption on business strategy in Saudi Arabian small and medium enterprises (SMEs). Review of Economics and Political Science, 4(1), 73-88.‏
Calantone, R. J., Kim, D., Schmidt, J. B., & Cavusgil, S. T. (2006). The influence of internal and external firm factors on international product adaptation strategy and export performance: A three-country comparison. Journal of Business Research, 59(2), 176-185.‏
Cassia, F., & Magno, F. (2022). Data-driven use of cross-border e-commerce platforms and export performance: The mediating role of foreign market knowledge acquisition. SINERGIE, 40(1), 131-150.‏
Chen, T., Qiu, Y., Wang, B., & Yang, J. (2022). Analysis of effects on the dual circulation promotion policy for cross-border e-commerce B2B export trade based on system dynamics during COVID-19. Systems, 10(1), 13.‏
Cohen, J. (1988). The effect size. Statistical power analysis for the behavioral sciences.‏ Abingdon-on-Thames: Routledge Academic.
Eduardsen, J., Marinova, S., Leonidou, L. C., & Christodoulides, P. (2023). Organizational Influences and Performance Impact of Cross-Border E-Commerce Barriers: The Moderating Role of Home Country Digital Infrastructure and Foreign Market Internet Penetration. Management International Review, 63(3), 433-467.‏
Fang, W., Lai, Y., & Miller, S. M. (2006). Export promotion through exchange rate changes: Exchange rate depreciation or stabilization? Southern Economic Journal, 72(3), 611-626.‏
Freund, C. L., & Weinhold, D. (2004). The effect of the Internet on international trade. Journal of international economics, 62(1), 171-189.‏
Gregory, G. D., Ngo, L. V., & Karavdic, M. (2019). Developing e-commerce marketing capabilities and efficiencies for enhanced performance in business-to-business export ventures. Industrial Marketing Management, 78, 146-157.‏
Grossman, G. M., & Helpman, E. (2005). A protectionist bias in majoritarian politics. The Quarterly Journal of Economics, 120(4), 1239-1282.‏ 
Hernandez, A. V., Marti, K. M., & Roman, Y. M. (2020). Meta-analysis. Chest, 158(1), S97-S102.‏
Houghton, K. A., & Winklhofer, H. (2004). The effect of website and e-commerce adoption on the relationship between SMEs and their export intermediaries. International small business journal, 22(4), 369-388.‏
Kang, M., Jin, S., & Guo, Y. (2022, October). Analysis of China's Export Growth under The Background of Cross-Border E-Commerce Development. In Proceedings of the International Conference on Information Economy, Data Modeling and Cloud Computing, ICIDC 2022, 17-19 June 2022, Qingdao, China.‏
Kastratović, R., & Bjelić, P. (2022). E-commerce and Exports in Europe: A Dynamic Panel Data Approach. The International Trade Journal, 36(6), 502-526.‏
Kurihara, Y., & Fukushima, A. (2013). Impact of the prevailing internet on international trade in Asia. Journal of Sustainable Development Studies, 3(1).‏
Kuruwitaarachchi, N., Abeygunawardena, P. K. W., Rupasingha, L., & Udara, S. W. I. (2019). A systematic review of security in electronic commerce-threats and frameworks. Global Journal of Computer Science and Technology, 19(1), 33-39.‏
Liu, A., Osewe, M., Shi, Y., Zhen, X., & Wu, Y. (2021). Cross-border e-commerce development and challenges in China: A systematic literature review. Journal of theoretical and applied electronic commerce research, 17(1), 69-88.‏
Page, M. J., McKenzie, J. E., Bossuyt, P. M., Boutron, I., Hoffmann, T. C., Mulrow, C. D., ... & Moher, D. (2021). The PRISMA 2020 statement: an updated guideline for reporting systematic reviews. Bmj, 372.
Rotem-Mindali, O. (2014). E-Commerce: Implications for Travel and the Environment, chapter in Ettema, D., Friman, M. and Gärling, T. (eds) Overview of Handbook of Sustainable Travel.‏
Šimić, M. L., Biloš, A., & Mijoč, J. (2019). E-business tools adoption and export performance: Empirical evidence from Croatian companies. Journal of Entrepreneurship, Management and Innovation, 15(4), 11-34.‏
Sun, M. (2021). The internet and SME participation in exports. Information Economics and Policy, 57, 100940.‏
Wang, C., Liu, T., Wen, D., Li, D., Vladislav, G., & Zhu, Y. (2021). The impact of international electronic commerce on export trade: Evidence from China. Journal of Theoretical and Applied Electronic Commerce Research, 16(7), 2579-2593.‏
Yige, Q., & Meivitawanli, B. (2018). Effect of Cross-Border E-Commerce on International Trade of Emerging Country In The Case of China. Malaysian E Commerce Journal (MECJ), 2(1), 9-12.‏
Yin, Z. H., & Choi, C. H. (2023). The effects of China’s cross-border e-commerce on its exports: a comparative analysis of goods and services trade. Electronic Commerce Research, 23(1), 443-474.‏
Yu, J. (2022, February). AHP-Based Small Cross-Border e-Commerce Export Trade Logistics Model Selection and Application Analysis. In The International Conference on Cyber Security Intelligence and Analytics (pp. 577-584). Cham: Springer International Publishing.‏
Zhang, L., Pan, A., Feng, S., & Qin, Y. (2022). Digital economy, technological progress, and city export trade. PloS one, 17(6), e0269314.‏  
 
.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 23 بهمن 1402
  • تاریخ بازنگری: 23 اردیبهشت 1403
  • تاریخ پذیرش: 24 اردیبهشت 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار