بررسی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر بهبود فضای کسب‌وکار در کشورهای منطقه منا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

2 دانشجوی دکتری مدیریت تطبیقی و توسعه، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

3 کارشناسی ارشد مدیریت کسب‌وکار، پردیس فارابی دانشگاه تهران

چکیده

بهبود فضای کسب‌وکار همواره به‌عنوان یکی از اهداف اصلی نظام‌های اقتصادی حاکم در کشورها مطرح بوده است و راه‌های دستیابی به این هدف، سؤالی است که ذهن سیاست‌گذاران را به خود مشغول کرده است. در این پژوهش تلاش شده است تا عوامل مؤثر بر بهبود فضای کسب‌وکار بر اساس شاخص سهولت کسب‌وکار بانک جهانی موردبررسی قرار گیرد و اهمیت این عوامل به ترتیب اولویت مورد شناسایی قرار گیرد. پژوهش حاضر با داده‌های پانلی ۱7 کشور منطقه منا در بازه زمانی 2010 تا 2015 انجام‌شده است. در این مطالعه از یک مدل رگرسیونی استفاده‌شده است، که میزان تأثیر هر یک از زیر شاخص‌های فضای کسب‌وکار بر روی بهبود فضای کسب‌وکار را موردبررسی قرار می‌دهد. با توجه نتایج حاصله مؤلفه پرداخت دیون بیشترین تأثیر را بر بهبود فضای کسب‌وکار دارد و بعدازآن اجرای قراردادها و شرایط و مقررات اخذ مجوز رتبه‌های بعدی را ازنظر تأثیرگذاری به خود اختصاص می‌دهند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The study and prioritization of effective factors on improving the business environment in Mena countries

نویسندگان [English]

  • Gholamreza Kazemian 1
  • Mehdi Abdollahpour 2
  • Atefeh Abbasi 3
1 Associate Professor, Department of Public Management, Faculty of Management & Accounting, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran
2 Ph.D. Student of Adaptive Management and Development , Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
3 Master's degree in Business Administration, University of Tehran (College of Farabi), Tehran, Iran.
چکیده [English]

Introduction
Improving the business environment has always been one of the main goals of the prevailing economic regimes in the countries, and ways to achieve this goal are a challenge for policy-makers. In this research, efforts have been made to examine the factors affecting the improvement of the business environment based on the Ease of doing business of the World Bank and the importance of these factors in the order of priority to be identified. The present study was conducted with panel data of 17 countries in the MENA region during the period 2010-2015. In this study, a regression model has been used that examines the impact of each of the under-indicators of the business environment on improving the business environment. Considering the results, the resolving insolvency has the greatest impact on the improvement of the business environment, and subsequently the enforcing contracts and dealing with construction permits will rank next.
 
Literature and the theoretical background
Encouraging investment and entrepreneurship is one of the main pillars of creating people-centered growth in society. Investing and entrepreneurship in a country depend on creating a favorable business environment. Because a number of factors affecting the performance of enterprises are beyond the control of investors and economic activists, which is known in the literature as the business environment. Considering that the conditions of the business environment of each country are one of the main factors affecting the decision making of investors, the attention of economists and policymakers to improving the business environment and investment has increased significantly in recent years. So that the business environment keyword in the management and macroeconomics literature has won a special place. Even in the strategic management literature, Porter has focused on the competitiveness of firms in the competitiveness of nations and the role of government laws and policymakers in this area (Porter, 1990). Today, the creation of a platform for the competitiveness of the private sector and economic enterprises is one of the key roles and responsibilities of the governments (Osborne & Gaebler, 1992). The impact of the favorable business environment, the increase in the attraction of domestic and foreign investment, employment creation and GDP growth are not overlooked and even though our country has been ranked among the countries in favor of the business environment for many years, unfortunately, it has not been able to rank well among countries. These conditions have now made the business environment improving, given the challenges facing the country's economy, an indispensable necessity for the country. However, it seems that there is not suitable environment to create the right environment for investment and business in our country. In order to achieve the true position of the Iranian economy in the area of the business environment index, which is as a way to the development of the route, important steps should be taken (Bakhtiari & Shayesteh, 1391). In this paper, we have tried to identify the most important factors affecting the business environment in the ease of doing business by using the econometric methods and the World Bank data. In other words, the authors have sought to answer this question, which are the most important factors affecting the improvement of the business environment in the countries under study?
 
Methods
The research community in this study is developing countries. Given the existing constraints and research objectives, a sample of countries should be selected as a sample to study in these countries. Therefore, some of the developing countries with the title "MENA countries" were selected as the case study for the present study. The names of these countries are given in Table (1). The information needed for this study has been gathered using secondary data, mainly from the World Bank resources and the official ease of doing business index. In order to analyze the data in this study, the regression method of panel data and stata software constructed by the Stato Clap Company has been used. In this study, a regression model was used to examine the effect of each of the following indicators of the business environment on improving the business environment.
 
Table 1. Research sample (MENA countries)





Row


Country Name


Row


 


Row


Country Name






1


Algeria


7


Tunisia


13


Morocco




2


Bahrain


8


United Arab Emirates


14


Oman




3


Jibouti


9


The West Bank and Gaza Strip


15


Diameter




4


Egypt


10


Iraq


16


Saudi Arabia




5


Iran


11


Jordan


17


Syria




6


Lebanon


12


Kuwait


18


Qatar





 
 
To analyze the data in the present study, five steps are taken as follows:
A)      The first step is the Lyme test
B)      Step two is Hunsman Test
C)      Step three is examination of the lack of self-correlation
D)      Step four is test of variance of heterogeneity
E)      Step five is final Estimate of Model
 
Findings and discussion
Table 1 shows the results of the model's final estimation in MENA countries. Since the probability values of  (0.000) are smaller than 0.05. Therefore, the significance of the whole model is verified. The z values and the resulting probabilities for the model explanatory variables indicate that all the explanatory variables used in the model are statistically significant and have a positive sign. This indicates their positive impact on their dependent variable, which is also consistent with theoretical foundations. The higher the explanatory variable coefficient, the greater its significance, and vice versa, the lower the coefficient of the explanatory variable, indicates the greater attention to that variable in economic policy.
 
 
Table 1. Results obtained from the final estimation of the model





Variable


Coefficient


Standard deviation


The statistics Z


Probability






C (Width from source(


-1/35


0/853


-1/59


0/112




start


0/0975


0.014


6/83


0/000




dealing


0/111


0/006


16/87


0/000




enforce


0/113


0/008


12/87


0/000




credit


0/108


0/005


20/84


0/000




elec


0/106


0/006


17/69


0/000




tax


0/1092


0/006


17/34


0/000




protect


0/1090


0/006


17/14


0/000




regist


0/077


0/007


10/13


0/000




trading


0/084


0/004


18/38


0/000




resolving


0/117


0/005


22/17


0/000




Prob>  = 0/000




(10)=  27030/54





 
Conclusion
According to the estimated results, all parameters have the expected symbol and their mark corresponds to the theoretical expectation. In the model, all indicators have a positive effect on the ease of doing business environment, and each of them increases the total score of these countries in the index of business environment. According to the results, the payback component has the greatest impact on the improvement of the business environment, and then the implementation of the contracts and terms of obtaining the license of the next level will be influenced by the impact.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Business Environment
  • Ease of Doing Business
  • Improving the Business environment
  • MENA Region
وارث، سید حامد؛ پروندی، یحیی, و قاسمی، روح اله (1391). ارتقای فضای کسب‌وکار جهت دست‌یابی به چشم‌انداز اقتصادی: کاربستی بر اساس تکنیک‌های تاپسیس و آنتروپی، مدیریت بازرگانی، 4 (11): 138-121.
اشرفی، ‌یکتا و فهیمی‌فر، ‌فاطمه (1390). بررسی شاخص‌های بهبود فضای کسب‌وکار با تأکید بر جایگاه ایران، بررسی مسائل و سیاست‌های اقتصادی،(11): 24- 7.
ولی نیا، سید آرش (1390). تحلیل اثرات سهولت ورود و خروج به کسب‌وکار بر بهره‌وری کل عوامل: مطالعه موردی کشورهای منتخب درحال‌توسعه.
بختیاری، صادق و شایسته، افسانه (1391). بررسی تأثیر بهبود فضای کسب‌وکار بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب با تأکید بر ایران، اقتصاد مالی و توسعه، 6 (19): 204- 175.
برقی اسگویی، محمدمهدی؛ ولی زاده، سمیه. (1396). تأثیر بهبود فضای کسب‌وکار بر تجارت داخلی: مطالعه موردی شرکای عمده تجاری ایران. مدیریت کسب‌وکارهای بین‌المللی، 1 (4):44-25.
جوادی، شاهین و نعیمی، زهرا (1394). پایش محیط کسب‌وکار ایران در پاییز 1394 (ارزیابی 291 تشکل اقتصادی سراسر کشور از مؤلفه‌های ملی محیط کسب‌وکار در ایران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل 14834.
سیاح، سید امیر (1389). معرفی و ارزیابی شاخص‌های انجام کسب‌وکار، گزارش بنگاه و پایش محیط کسب‌وکار، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل 10666.
سیف، ولی اله (1390). فضای کسب‌وکار، تازه‌های اقتصاد، 9 (132)، 63-59.
شهنازی، روح‌الله؛ دهقان شبانی، زهرا (1390). بررسی تأثیر فضای کسب‌وکار بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب. پژوهشنامه اقتصادی11 ( 3): 185- 161.
فیض پور، محمدعلی؛ امامی میبدی، مهدی؛ رادمنش، سعید و احمدی، زهرا (1390). مالیات و جایگاه آن در فضای کسب‌وکار ایران: مطالعه دیدگاه کارشناسان صنعتی، صنعتگران و متولیان بخش صنعت استان یزد با استفاده از روش AHP، پژوهشنامه مالیات، 10 ( 58) ، 169–188.
کرمی، اژدر؛ صنوبر، ناصر؛ کرمی، هادی و یونس پور، زهرا (1396). تأثیر گرایش کارآفرینی بر عملکرد صادراتی شرکت‌های کوچک و متوسط با نقش میانجی قابلیت یادگیری. مدیریت کسب‌وکارهای بین‌المللی، 1، (1): 16-1.
مراد‌حاصل، ‌نیلوفر؛ مزینی، امیر‌حسین و ‌پاریاب، سید‌حسین (1387). اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر فضای کسب‌وکار و تسهیل تجاری. اقتصاد و تجارت نوین، 4 ( 14) : 63-39
مکیان، سید نظام‌الدین؛ امامی میبدی، مهدی؛ عشری، سمانه و احمدی، زهره (1392). فضای کسب‌وکار، راهبرد رشد؛ مقایسه کشورهای اسلامی منطقه منا و سازمان توسعه و همکاری‌های اقتصادی. پژوهش‌های رشد توسعه اقتصادی، 3 ( 11):84-75.
میدری، احمد و قودجانی، اصلان (1387). سنجش و بهبود محیط کسب‌وکار، انتشارات جهاد دانشگاهی، تهران، چاپ اول.
Dollar, D., Hallward‐Driemeier, M., and Mengistae, T. (2005). Investment Climate and Firm Performance in Developing Economies. Economic Development and Cultural Change, 54(1): 1–31.
Hanusch, M. (2012). The Doing Business Indicators, economic growth and Regulatory Reform, The World Bank, Policy Research Working Paper No. 6176.
Iarossi, G. (2009). The investment climate in 16 Indian states. The World Bank, Policy Research Working Paper No. 4817.
Osborne, D., and Gaebler, E. (1992). Reinventing government: how the entrepreneurial spirit is transforming the public sector, Addison Wesley.
Porter, M. (1990). The competitive advantage of nations. London: Macmillan.