بازنماییِ تصاویر ذهنی مصرف‌کنندگان در انتخاب برندهای ایرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مدیریت، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 گروه مدیریت، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

امروزه، نقش تصاویر ذهنی مصرف‌کنندگان، به عنوان راهبردی بسیار حیاتی جهت دستیابی شرکت‌ها به موفقیت و مزیت رقابتی به اثبات رسیده است. بر این اساس، با توجه به اهمیت بالای این موضوع بالاخص در ارتباط با کالاها و برندهای داخلی که نسبت به رقبای خارجی با استقبال کمتری در بین مصرف‌کنندگان مواجه بوده‌اند، هدف از انجام پژوهش حاضر، بازنمایی تصاویر ذهنی مصرف‌کنندگان در انتخاب برندهای ایرانی است. روش انجام این پژوهش، براساس رویکرد کیفی و بر مبنای روش تحقیق داده‌بنیاد استراوس و کوربین انجام گرفته است. جمع‌آوری اطلاعات، از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته صورت پذیرفته است. جامعه پژوهش حاضر، مدیران بازاریابی و اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها بودند و نمونه‌گیری پژوهش حاضر به‌صورت هدفمند صورت پذیرفته است که بر این اساس، 11 مصاحبه انجام شد و مبنای اتمام مصاحبه‌ها، اشباع نظری بوده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA انجام شده است. نتایج پژوش حاضر، منجر به شناسایی 10 مقوله اصلی و 32 مقوله فرعی شد که در قالب مدل پارادایمی شامل بازنمایی تصویر ذهنی به عنوان مقوله محوری و شرایط علی (عوامل درونی و عوامل بیرونی)، شرایط زمینه‌ای (جنبه‌های فرهنگی)، شرایط مداخله‌گر (ارتباطات و جنبه‌های پنهان برند)، راهبردها (برندسازی و آمیخته محصول) و پیامدها (رفتار مصرف‌کننده و عملکرد شرکت بازارگرا) قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Representation of consumers' mental images in choosing Iranian brands

نویسندگان [English]

  • mohamad bashekouh 1
  • Seyed Mohammad Reza Movahed 2
1 Associate Professor of Management, Faculty of Social Sciences, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran
2 Business Management, Faculty of Social Sciences, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran
چکیده [English]

Today, the role of consumer mental imagery has proven to be a vital strategy for companies to achieve success and competitive advantage. Accordingly, due to the high importance of this issue, especially in relation to domestic goods and brands that have been less popular among consumers than foreign competitors, the purpose of this study is to represent the mental images of consumers in choosing Iranian brands. The method of this research is based on a qualitative approach and based on the research method of the Strauss and Corbin Foundation. Data collection was done through semi-structured interviews. The present research community was marketing managers and faculty members of universities and snowball sampling was used to collect information. Based on this, 11 interviews were conducted and the basis for completing the interviews was theoretical saturation. Data analysis was performed in three stages of open coding, axial coding and selective coding using MAXQDA software. The results of the present study led to the identification of 10 main categories and 32 sub-categories in the form of a paradigm model including the representation of the mental image as a central category and causal conditions (internal and external factors), contextual conditions (cultural aspects), intervening conditions (communication). And the hidden aspects of branding, strategies (branding and product mixing) and consequences (consumer behavior and market-oriented company performance).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mental Image
  • Consumer
  • Iranian Brands
  • Representation
اسحاقی‌دروی، سیدمحمدصادق؛ رنجبریان، بهرام و انصاری، آذرنوش (1400). مفهوم‌سازی تصویر برند با استفاده از نظریه فضای روانی زندگی در صنعت بانکداری. تحقیقات بازاریابی نوین، 11 (1)، 87-110.
اصغری، رسول و بهبودی، امید (1397). ارائه مدل مفهومی به منظور بررسی رابطه تصویر ذهنی کشور مبدا و کیفیت رابطه بر تصویر برند. دومین کنفرانس ملی پژوهش‌های نوین حسابداری و مدیریت در هزاره سوم، کرج.
بخشی‌زاده‌برج، کبری و داورزنی، ناصر (1398). نگاشت نقشه ذهنی نسبت به کالای ایرانی. مطالعات رفتار مصرف‌کننده، 6 (1)، 171-191.
بخشی‌زاده‌برج، کبری؛ رجائی، محسن و بشیرپور، مهدی (1399). نگاشت نقشه تداعیات برند پیام‌رسان‌های داخلی (مورد مطالعه: پیام‌رسان سروش). مدیریت برند، 7 (1)،
بزرگ‌خو، حامد؛ کیماسی، مسعود؛ اسفیدانی، محمدرحیم و ترکستانی، محمدصالح (1397). شناسایی و اولویت‌بندی عوامل تاثیرگذار بر برند ملی ایران با رویکرد رفتار شناختی مصرف‌کننده. مطالعات رفتار مصرف‌کننده، 5 (2)، 83-110.
حاجی‌علی‌اکبری، فیروزه و صدیقیان، نرگس (1398). شناسایی و اولویت‌بندی مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر تصمیم‌گیری مصرف‌کنندگان در انتخاب کالاهای تولید داخلی با هدف ارائه الگوی مصرفی کالاهای ایرانی (در راستای حمایت از تولید ملی). آینده‌پژوهی مدیریت، 30 (117)، 121-133.
خیل‌نژاد، حمید (1390). بررسی تأثیر کشور مبدأ بر تصمیم خرید مصرف‌کننده: پیمایشی بر دانشجویان دانشگاه تهران. کارشناسی ارشد، پردیس فارابی، دانشگاه تهران.
دانایی‌فرد، حسن و امامی، سیدمجتبی (1386). استراتژی‌های پژوهش کیفی: تاملی بر نظریه‌پردازی داده‌بنیاد. اندیشه مدیریت، 1 (2)، 69-97.
درزیان‌عزیزی، عبدالهادی؛ زیلایی، راضیه و هاشمی، سیدمسلم (1395). تصویر کشور مبدا و قصد خرید مصرف‌کننده: از شناخت تا احساس (مورد مطالعه: صنعت گوشی تلفن همراه). دومین کنفرانس ملی اقیانوس مدیریت، شیراز.
سرمست، سپهر و غفراللهی، ندا (1397). طراحی بسته‌بندی محصولات صادراتی با رویکرد کشور مبدا: مطالعه مروری. پنجمین کنفرانس ملی پژوهش‌های کاربردی در مدیریت و حسابداری، تهران.
سعیدااردکانی، سعید؛ صانعیان، زهراالسادات و منتی، ناهید (1398). سنجش عوامل موثر بر تمایل مصرف‌کننده ایرانی به خرید و مصرف کالاهای ایرانی. مدیریت بازرگانی، 11 (2)، 241-258.
شاه‌بابایی، علی؛ سعیدی، پرویز؛ اخوان‌فر، امیر و فتاحی، مجید (1401). ارائه الگوی بازاریابی از طریق افراد تأثیرگذار در خرید و مصرف محصولات داخلی با رویکرد نظریه داده‌بنیاد. مطالعات رفتار مصرف‌کننده، 9 (1)، 113-133.
غفاری، محمد؛ عباسی، احمد و کنجکاومنفرد، امیررضا (1397). نقش تجربه گردشگر در بهبود تصور ذهنی مقصد گردشگری اصفهان. گردشگری و توسعه، 7 (2)، 97-112.
غفاری‌آشتیانی، پیمان؛ مظفری، امین و آل‌مجتبی، زهرا (1393). تغییرات رفتار مصرف‌کننده در پی تحریم اقتصادی. مدیریت بازاریابی، 9 (24)، 1-17.
کریمـی‌علویجـه، محمدرضـا؛ قلی‌پـورحسـین‌آباد، فـروزان و امرایـی، حافـظ (1394). درگیـری ذهنـی و تأثیـر آن در انتخـاب برنـد توسـط مشـتری. مجلـه اقتصـادی، 15 (5-6)، 65-82.
مرتضوی، سعید؛ پور، سمیرا؛ سعادت‌یار، فهیمه‌سادات؛ بی‌طرف، فاطمه و رضایی‌راد، مصطفی (1391). اثر گرایشات فرهنگی بر عرق ملی و تاثیر آن بر قصد و رفتار خرید مشتری. پژوهش‌های مدیریت عمومی، 5 (15)، 5-26.
مکیان، سمیه‌سادات (1393). بررسی شبکه سازه‌های شناختی مرتبط با برند با توجه به جنسیت مصرف‌کنندگان در چارچوب نظریه جرج کلی و آزمون (Rep). مدیریت برند، 1 (1)، 157-192.
منصوریان، یزدان (1386). گراندد تئوری چیست و چه کاربردی دارد؟ همایش چالش‌های علم اطلاعات دانشگاه اصفهان، اصفهان: چالش‌های علم اطلاعات.
مهدی‌زاده، سیدمحمد (1387). بازنمایی رسانه‌ها. تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها.
میلر، اندرو (1385). درآمدی بر نظریه فرهنگی معاصر. ترجمه جمال محمدی، تهران: نشر ققنوس.   
 
Aaker, D. A., & Equity, M. B. (1991). Capitalizing on the Value of a Brand Name. New York, 83(1), 30 -37.  
Adaval, R., Saluja, G., & Jiang, Y. (2018). Seeing and thinking in pictures: A review of visual information processing. Consumer Psychology Review, 2, 50–69.
Ailawadi, K. L., & Keller, K. L. (2004). "Understanding Retail Branding: Conceptual insights and Research Priorities". Journal of Retailing, 80 (4), 331-342.
Augusta, E. D., Mardhiyah, D., & Widiastuti, T. (2019). Effect of country of origin image, product knowledge, brand familiarity to purchase intention Korean cosmetics with information seeking as a mediator variable: Indonesian women’s perspective. Dermatology Reports.
Augusto, M., & Torres, P. (2018). Effects of brand attitude and eWOM on consumers’ willingness to pay in the banking industry: Mediating role of consumer-brand identification and brand equity. Journal of Retailing and consumer Services, 42 (1), 1-10.
Brand Finance. (2019). Nation Brands 2019; The annual report on the most valuable nation Brands-march 2019.
Brzovska, E., Debarliev, S., & Ozretic-Dosen, Durdana. (2020). Brand representation and symbolism understanding – perceived differences among young consumers. Proceedings of the European Marketing Academy, 11th, (85067).
Chu, P. Y., Chang, C. C., Chen, C. Y., & Wang, T. Y. (2010). Countering negative country-of-origin effects: The role of evaluation mode. European Journal of Marketing, 44 (7/8), 1055-1076.
Colliander, J., & Marder, B. (2017). ‘Snap Happy’ Brands: Increasing Publicity Effectiveness through a Snapshot Aesthetic when Marketing a Brand on Instagram. Computers in Human Behavior, 78, 34-43.
Dirsehan, T., & Kurtulus, S. (2018). Measuring Brand Image Using a Cognitive Approach: Representing Brands as a Network in the Turkish Airline Industry. Journal of Air Transport Management. 67, 85-93.
Gao, Q., & Feng, C. (2016). Branding with Social Media: User Gratifications, Usage Patterns, and Brand Message Content Strategies. Computers in Human Behavior. 63, 868-890.
Geurin, A. N., & Burch, L. M. (2016). User-Generated Branding via Social Media: An Examination of Six Running Brands. Sport Management Review, 22(8), 273-284.
Godey, B., Manthiou, A., Pederzoli, D., Rokka, J., Aiello, G., Donvito, R., & Singh, R. (2016). Social Media Marketing Efforts of Luxury Brands: Influence on Brand Equity and Consumer Behavior. Journal of Business Research, 69(12), 5833-5841.
Govender, N., Veena, P., Rawjee, J. and Govender, P. (2014). Magazines’ Representation of Women and Its Influence on Identity Construction: A South African Perspective Mediterranean. Journal of Social Sciences. MCSER. Publishing: Rome-Italy.  20 (5).
Harris, L. C. & Goode, M. M. H. (2010). "The Four Levels of Loyalty and the Pivotal Role of Trust: a Study of Online Services Dynamics. Journal of Retailing, 80(2), 139-158.
Heidarzadeh, K., Bigdeli, F., Khanzadeh, M. & Javanbakht, A. (2012). Assessing patients behavioral intentions through service quality and perceived value. Journal of Basic Applied Science Research, 2(10), 1086-92.
Kato, T., & Tsuda, K. (2018). A Management Method of the Corporate Brand Image Based on Customers’ Perception. Procedia Computer Science, 126, 1368–1377.
Keller, V. G., Desai, K. K., Talukdar, D., & Inman, J. J., (2018). Shopper Marketing Moderators of the Brand Equity–Behavioral Loyalty Relationship. Journal of Business Research, 85, 91-104.
Keller, K. L., Parameswaran, M., & Jacob, I. (2011). Strategic Brand Management: Building, Measuring, and Managing Brand Equity, Pearson Education India.
Kim, S. S., Choe, J. Y. J., & Petrick, J. F. (2018). The effect of celebrity on brand awareness, perceived quality, brand image, brand loyalty, and destination attachment to a literary festival. Journal of Destination Marketing & Management, 9(6), 320-329.
Kohli, C. Suri, R., & Kapoor, A. (2015). Will Social Media Kill Branding? Business Horizons, 58, 35-44.
Li, J. Hao, H. & Huang, M. (2017). Empirical Study on Chinese Brand Concept in the Mind of the Foreigner Based on BCM Technology. In 2017 3rd International Conference on Humanities and Social Science Research (ICHSSR), Atlantis Press.
Lincoln, Y. S., and E. G. Guba, (1985). Naturalistic inquiry, Thousand Oaks, CA: Sage, 124.
Lohano, R., Ahmed, S., Qureshi, B., & Siddiqei, F. (2014). Consumer Ethnocentrism and Willingness to Buy: Analyzing the Role of Three Demographic Factors in Karachi. IBT Journal of Business Studies, 10(2), 119-134.
Martenson, R. (2007). Corporate brand image, satisfaction and store Loyalty: A study of the store as a brand, Store brands and manufacturer brands. International Journal of Retail and Distribution Management, 35(7), 544- 555.
Muzhar, A., & Santoso, B. & Rusdan (2018). The effect of halal label on brand image and its impact on consumer purchase decisions, The International Journal of Business & Management, 6(2), 2321-8916.
Ohnemus, L. (2009), "Consumer Branding: a Financial Burder for Shareholders? Business Horizons, 52, 159-160.
Ozretic-Dosen, D., Skare, V., & Krupka, Z. (2007). Assessments of country of origin and brand cues in evaluating a Croatian, western and eastern European food product. Journal of Business Research, 60 (2), 130-136.
Plumeyer, A., Kottemann, P., Boger, D., & Decker, R. (2019). Measuring brand image: a systematic review, practical guidance, and future research directions. Review of Managerial Science, 13, 227–265.
Šapić, S., Kocić, M., & Radaković, K. (2019). The Effect of a Product's Country of Origin on the Customer Loyalty Creation Process. TEME, 1297-1317.
Seo, E. J., & Park, J. W. (2018). A study on the effects of social media marketing activities on brand equity and customer response in the airline industry. Journal of Air Transport Management, 66, 36-41.
Strauss, A., & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research. Sage publications.‏
Strauss, A. L. & Corbin, J. (1998). Basics of qualitative research: Grounded theory Procedures and technique. (2nd Edition). Sage, Newbury Park, London.
Sudaryanto, S., Imam, S., Anifatul, H., Jaloni, P., & Taskiya, L. U. (2021). Impact of culture, brand image and price on buying decisions: Evidence from East Java, Indonesia. Innovative Marketing, 17(1), 130-142.
Sweeny, J. C. & Soutar, G. N. (2010). "Consumer Perceived Value: the Development of Multiple Item Scale". Journal of Retailing, 77(2), 203-220.
Vimla & Taneja, U. (2020). Brand image to loyalty through perceived service quality and patient satisfaction: A conceptual framework, Health Services Management Research, Advance online, 1-8.
Yasin, N., Nasser Noor, M., & Mohamad, O. (2007). Does image of country-of-origin matter to brand equity? Journal of Product & Brand Management, 16 (1), 38-48.