واکاوی راهکارهای توسعه بازار محصولات سالم و ارگانیک واحدهای صنایع غذایی استان کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه مدیریت و کارآفرینی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 پژوهشگر پسادکتری، گروه مدیریت و کارآفرینی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

3 دانش‌آموخته دکتری توسعه کشاورزی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

امروزه تولید و عرضه محصولات سالم و ارگانیک در بسیاری از کشورها، نقش تعیین‌کننده‌ای در توسعه اقتصادی آنان دارد در این راستا استان کرمانشاه علی‌رغم پتانسیل بالا در تولید محصولات سالم و ارگانیک متاسفانه نتوانسته‌ است سهم قابل توجهی از بازارهای مربوطه را به خود تخصیص دهد، لذا ضروری است که به انجام پژوهشی با هدف کلی واکاوی راهکارهای توسعه بازار محصولات سالم و ارگانیک واحدهای صنایع غذایی استان کرمانشاه پرداخته شود. برای این منظور از رویکرد آمیخته (کیفی- کمی) از نوع متوالی اکتشافی و با استفاده از روش دلفی فازی بهره گرفته شد. جامعه موردمطالعه این پژوهش شامل کلیه مطلعان کلیدی در زمینه موضوع موردپژوهش در استان کرمانشاه بودند. جهت جمع‌آوری داده‌ها از دو روش اسنادی و میدانی بهره گرفته شد. ابزار جمع‌آوری دادهها در فاز کیفی، بررسی اسناد و مدارک، مصاحبه‌های عمیق و نیمه ساختارمند، یادداشت‌برداری میدانی و در مواردی بحث گروهی و در فاز کمی از پرسشنامه محقق‌ساخته استفاده شد. یافته‌های مطالعه نشان داد راهکارهای توسعه بازار محصولات سالم و ارگانیک صنایع غذایی استان کرمانشاه به ترتیب اولویت شامل عوامل بازاریابی، نحوه تبلیغات و اطلاع‌رسانی، اعتمادسازی و پاسخگویی، عوامل رفتاری- انگیزشی مصرف‌کنندگان، وضعیت اقتصادی جامعه هدف، عوامل شناختی، عوامل فرهنگی، عوامل نظارتی، عوامل مدیریتی، عوامل زیرساختی- تکنولوژیکی و عوامل سیاستی- قانونی می‌باشند، لذا جهت توسعه بازار محصولات سالم و ارگانیک در سطح جامعه باید برنامه‌ریزی بلندمدت و سیاست‌گذاری هدفمندی در بخش‌های مختلف تولید، بازاریابی و مصرف محصولات غذایی سالم و ارگانیک انجام شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analyzing the development strategies of the market of healthy and organic products in food industry units of Kermanshah province

نویسندگان [English]

  • Nader Naderi 1
  • Ehsan Khosravi 2
  • Faranak Karamian 3
1 Associate Professor, Department of Management and Entrepreneurship, Faculty of Social Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran.
2 Postdoctoral researcher, Department of Management and Entrepreneurship, Faculty of Social Sciences, Razi University, Kermanshah, Iran.
3 PhD graduate in Agricultural Development, Department of Agricultural Extension and Education, Faculty of Agriculture, Razi University, Kermanshah, Iran.
چکیده [English]

Today, the production and supply of healthy and organic products in many countries plays a decisive role in their economic development. In this regard, Kermanshah province, despite its high potential in producing healthy and organic products, has unfortunately not been able to allocate a significant share of the relevant markets. Therefore, it is necessary to conduct a research with the main goal of analyzing the development strategies of the market of healthy and organic products in food industry units of Kermanshah province. For this purpose, a mixed (qualitative-quantitative) approach, of successive exploratory type and using fuzzy Delphi method was used. The study population of this study included all key informants in the field of research in Kermanshah province. Documentary-field method was used to collect data. Data collection tools were used in the qualitative phase, document review, in-depth and semi-structured interviews, field note-taking, and in some cases group discussion, and in the quantitative phase, the researcher-made questionnaire. The results of the study showed that market development strategies for healthy and organic products in Kermanshah province, respectively, include marketing, advertising and information, trust and accountability, behavioral-motivational factors of consumers, economic status of the target community, cognitive factors, cultural factors, regulatory factors, Managerial factors, infrastructural-technological factors and policy-legal factors. Therefore, in order to develop the market of healthy and organic products at the community level, long-term planning and targeted policies must be done in different sectors of production, marketing and consumption of healthy and organic food products.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Market development
  • healthy and organic products
  • food industry

مراجع

انجمن ارگانیک شعبه استان کرمانشاه (1400). گزارش انجمن ارگانیک شعبه استان کرمانشاه در زمینه؛ میزان تخصیص اراضی استان کرمانشاه به کشت محصولات ارگانیک در سال زراعی 1400. 
بابااکبری ساری، محمد؛ اسدی، علی؛ اکبری، مرتضی؛ فخارزاده، سیداحمد و سوختانلو، مجتبی (1387). بررسی نگرش مصرف کنندگان و عوامل موثر بر پذیرش محصولات کشاورزی ارگانیک. اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 39 (1): 133-144. 
باباجانی، آرزو؛ شعبانعلی فمی، حسین؛ اسدی، علی و رضاپناه، محمدرضا (1394). تبیین ابزارهای سیاستی پیشران توسعه کشاورزی ارگانیک در ایران. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 46 (2): 267-276. 
بریم نژاد، ولی (1393). شناسایی عوامل مؤثر بر بازاریابی محصولات سالم و ارگانیک. اقتصاد کشاورزی، ویژه نامه، 217-232. 
پورجمشیدی، حدیث؛ مهدی‌زاده، حسین و معتمدی‌نیا، زهره (1399). بررسی عوامل مؤثر بر مصرف محصولات سبز در بین شهروندان خرم‌آباد با تکنیک SEM". علوم و تکنولوژی محیط زیست، 12 (22). 147-161. 
خسروی, احسان, غلامرضایی, سعید, رحیمیان, مهدی, اکبری, مرتضی. (1396). بررسی تأثیر مؤلفه‌های بازدارنده توسعه کارآفرینی سازمانی بر گرایش کارآفرینانه سازمانی در تعاونی‌های کشاورزی. فصلنامه تعاون و کشاورزی, 6(22), 123-150.
خسروی, احسان, نادری, نادر, رضایی, بیژن, آزادی, حسین. (1400). بررسی مدل سازگاری رفتاری صاحبان کسب‌وکارهای حوزه گردشگری استان کرمانشاه در رویارویی با بحران کووید- 19. جغرافیا و پایداری محیط, 11(1), 55-72. Doi: 10.22126/ges.2021.6329.2373.
دل انگیزان, سهراب, پاپ زن, عبدالحمید, آرمند, شیرین. (1400). طراحی و تدوین مدل تجاری‌سازی محصولات ارگانیک براساس تئوری بنیادی (مطالعه موردی: استان کرمانشاه). فصلنامه علمی کارافن, 18(4), 33-48. Doi: 10.48301/kssa.2021.271211.1375
رحمانی، عبدالله، وزیری نژاد، رضا، احمدی نیا، حسن، رضائیان، محسن. (1399). مبانی روش‌شناختی و کاربردهای روش دلفی: یک مرور روایی. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. ۱۳۹۹; ۱۹ (۵) :۵۳۸-۵۱۵.
صندوقی, عطیه, یادآور, حسین, راحلی, حسین. (1400). الگوسازی فرآیند توسعه بازار محصولات کشاورزی ارگانیک در ایران با رویکرد ساختاری تفسیری. فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی, 13(1), 89-120.
صندوقی، عطیه؛ امینی، امیرمظفر و یوسفی، علی (1394). سنجش عوامل مؤثر بر انتخاب مصرف‌کنندگان خیار معمولی، سالم و ارگانیک در شهر اصفهان با استفاده از روش انتخاب تجربی. نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی، 29 (2): 139-149. 
عزیزی، وحید؛ نیکویی، ملیحه و خالدی، محمد (1392). راهبردهای توسعه بازار محصولات غذایی سالم در شهر همدان. نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی، 27 (4): 327-338.
قربانی، محمد؛ توحیدی، امیرحسین و علیزاده، پریسا (1397). رتبه‌بندی و بررسی عوامل مؤثر بر ترجیحات مصرف‌کنندگان برای خرید محصولات ارگانیک در شهر مشهد. اقتصاد و توسعه کشاورزی، 33 (3 پیاپی 45): 239-250.
گراوندی, شهپر. (1400). آینده پژوهی توسعه باغ‌ویلاها در اراضی زراعی (مطالعه موردی: شهرستان کرمانشاه). مدیریت اراضی, 9(1), 1-11. Doi: 10.22092/lmj.2021.122796.
محمدی، امید؛ پیرزاد، علی و موسوی، سید نجم الدین (1401). طراحی مدل توسعه‌ای بازاریابی سبز برای محصولات ارگانیک. مدیریت بازاریابی، 54: 132- 149. https://dorl.net/dor/20.1001.1.1735949.1400.17.54.6.3.
هاتفی، مائده و شعبانعلی فمی، حسین (1394). اهمیت محصولات کشاورزی ارگانیک. سومین همایش ملی انجمن‌های علمی دانشجویی رشته‌های کشاورزی و منابع طبیعی، تهران.   
 
Bazaluk, O., Yatsenko, O., Zakharchuk, O., Ovcharenko, A., Khrystenko, O., & Nitsenko, V. (2020). Dynamic Development of the Global Organic Food Market and Opportunities for Ukraine. Sustainability, 12(17), 6963. https://doi.org/10.3390/su12176963.
Bourn D. and Prescott J. (2002). A comparison of the nutritional value, sensory qualities, and food safety of organically and conventionally produced foods. Crit Rev Food Sci Nutr, 42(1): 1-34.
Chen X, Rahman MK, Rana MS, Gazi MAI, Rahaman MA and Nawi NC. (2022). Predicting Consumer Green Product Purchase Attitudes and Behavioral Intention during COVID-19 Pandemic. Front. in Psychol. 12:760051. doi: 10.3389/fpsyg.2021.760051.
Chrystopher, G. Kristallis, J, (2005). Consumer's willingness to pay for organic food, British Food Journal. 107:320-34.
Delangizan, S., Papzan, A., Armand, S. (2022). Design and Development of a Model for Commercialization of Organic Products Based on Fundamental Theory (Case Study: Kermanshah Province). Karafan Quarterly Scientific Journal, 18(4), 33-48. Doi: 10.48301/kssa.2021.271211.1375.
FiBL; IFOAM (2018). The World of Organic Agriculture: statistic and emerging trends 2018. Available in: http://www.organicworld.net/yearbook/yearbook-2018.html. Accessed on: August 2018.
Haas, R., Ameseder, C., and Liu, R. (2010). Factors influencing purchasing decisions of Austrian distribution channel operators towards ‘made in China’organic foods. Looking east looking west, p.115.
Harwood, J. (2020) Could the adverse consequences of the green revolution have been foreseen? How experts responded to unwelcome evidence. Agroecology and Sustainable Food Systems, 44:4, 509-535, DOI: 10.1080/21683565.2019.1644411.
John DA and Babu GR (2021). Lessons from the Aftermaths of Green Revolution on Food System and Health. Front. in Sustain. Food Syst. 5:644559. doi: 10.3389/fsufs.2021.644559.
Khosravi, E., Naderi, N., Rezaei, B., Azadi, H. (2021). Investigating the Behavioral Adaptation Model of Tourism Business Owners in Kermanshah Province facing COVID-19 Outbreak. Geography and Environmental Sustainability, 11(1), 55-72. Doi: 10.22126/ges.2021.6329.2373. (In Persian).
Kushwah, S. Dhir, A. Sagar, M. & Gupta, B. (2019). Determinants of organic food consumption. A systematic literature review on motives and barriers, Appetite, 2018 (143), 104402, https://doi.org/10.1016/j.appet.2019.104402.
Kuźniar, W., Surmacz, T. and Wierzbiński, B. (2021). The Impact of Ecological Knowledge on Young Consumers’ Attitudes and Behaviours towards the Food Market. Sustainability, 13 (4): 1-20. https://doi.org/10.3390/su13041984.
Madau, F. A., Arru, B., Furesi, R., & Pulina, P. (2020). Insect Farming for Feed and Food Production from a Circular Business Model Perspective. Sustainability, 12(13), 5418. https://doi.org/10.3390/su12135418.
Marwa, G.M. Scott, D, (2013). An extension of the benefit segmentation base for the consumption of organic foods: a time perspective, Journal of Mark. Manag, 29 (15–16): 1701–1728.
Melovic, B., Cirovic, D., Dudic, B., Vulic, T. B., & Gregus, M. (2020). The Analysis of Marketing Factors Influencing Consumers’ Preferences and Acceptance of Organic Food Products—Recommendations for the Optimization of the Offer in a Developing Market. Foods, 9(3), 259. https://doi.org/10.3390/foods9030259.
Mkhize, S. & Ellis, D. (2020) Creativity in marketing communication to overcome barriers to organic produce purchases: The case of a developing nation, Journal of Cleaner Production, 2020 (242), 118415,https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.118415.
Ostapenko, R., Herasymenko, Y., Nitsenko, V., Koliadenko, S., Balezentis, T., & Streimikiene, D. (2020). Analysis of Production and Sales of Organic Products in Ukrainian Agricultural Enterprises. Sustainability, 12(8), 3416. https://doi.org/10.3390/su12083416.
Pearson, D., and Henryks, J. (2008). Marketing organic products: Exploring some of the pervasive issues. Journal of Food Products Marketing, 14(4): 95-108.
Priyanga, M., and Venkataraman, R. (2017). Opportunities and constraints in organic rice marketing-a study in Sirkazhi block of Nagapattinam district. International Research Journal of Agricultural Economics and Statistics, 8(1): 37-42.
Sandoughi, A., Yadavar, H., Raheli, H. (2021). Designing a Process Model for Developing the Market for Organic Agricultural Products in Iran: Using Interpretive Structural Modeling Approach. Agricultural Economics Research, 13(1), 89-120.
Willer, H.; Trávníček, J.; Meier, C.; Schlatter, B. (2021). The World of Organic Agriculture, Statistics and Emerging Trends 2021. Organizations: FiBL and IFOAM. ISBN: Print Version 978-3-03736-393-5; PDF Version 978-3-03736-394-2. Available of https://www.fibl.org/fileadmin/documents/shop/ 1150-organic-world-2021.pdf.  
Ying-Kai, L., Wann-Yih, W. & Thi-that, P. (2020). Examining The Moderating Effects of Green Marketing and Green Psychological Benefits on Customers Green Attitude Value and Purchase Intention. Sustainability, 12 (18): 7461. 
 
 
. 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 27 خرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 20 تیر 1401
  • تاریخ پذیرش: 21 تیر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار