بررسی پوشش‌های اعتباری صندوق ضمانت صادرات ایران و چگونگی تأثیر آن در توسعه فعالیت های بین المللی شرکتها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

چکیده

گستردن حیطه فعالیت شرکت های تجاری ورای مرزهای کشورها، که صادرات متداول ترین شیوه آن است؛ امری است که اهمیت آن برای شرکتها و نیز سیاستگذاران اقتصادی پوشیده نیست. اما تحقق آن مستلزم وجود شرایطی است که البته حصول آن برای شرکتهای کوچک و متوسط دشوارتر است. اطلاعات مربوط به تجارت ورای مرزها، دانش تجربی و امکانات فیزیکی از محدودیت های شرکتها در این خصوص هستند. صندوق ضمانت صادرات یکی از مهترین نهادهایی است که عهده‌دار تمهید صادرات در کشور می‌باشد و پوشش‌های بیمه اعتبار از مهمترین ابزارهای آن در این خصوص است، که ظرفیت جدیدی برای فائق آمدن بر پیچیدگی‌های صادرات فراهم می آورد، چه اینکه پوشش های مزبور نه تنها در صورت بروز حادثه، خسارت شرکتها را جبران می‌نمایند، بلکه نفس پوشش بیمه ای ارائه شده توسط صندوق با توجه به زیرساختها و الزاماتش، از میزان ریسک پیش روی شرکتهای صادرکننده می‌کاهد. این مهم در کنار اطلاعات فراهم شده و نیز تسهیل تأمین مالی شرکتها، مجال توسعه فعالیت های تجاری ورای مرزهای کشور را فراهم خواهد نمود. در نوشتار حاضر اولاً تفکیکی ماهیتی در خصوص پوشش های اعتباری صندوق ضمانت صادرات ارائه می گردد و ثانیاً چگونگی تأثیر این پوشش ها در توسعه فعالیتهای بین المللی شرکتها، از نظر خواهد گذشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A reflection on Iran's export guarantee fund's credit coverage and how it affects the development of international activities of companies

نویسنده [English]

  • Diba Jafari
Private law Department, Law Faculty, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Expanding the scope of business activities beyond the borders of countries, of which export is the most common method; is a matter whose importance is not hidden for companies and economic policy makers. But it requires the existence of conditions, which are more difficult for small and medium-sized companies. Information related to cross-border trade, empirical knowledge and physical facilities are some of the limitations of companies in this regard. The Export Guarantee Fund is one of the most important institutions responsible for preparing exports in the country, and credit insurance coverage is one of its most important tools in this regard, which provides a new capacity to overcome the complexities of export, because the said coverage is not only compensate the companies in case of happening the accident , but also the insurance coverage provided by the fund reduces the amount of risk faced by the exporting companies due to its infrastructure and requirements. This fact, along with the provided information, as well as facilitating the financing of companies, will provide the opportunity to develop business activities beyond the borders of the country. In this article, firstly, a classification of the nature of the export guarantee fund's credit coverage is provided, and secondly, the effect of these coverages on the development of the international activities of companies will be considered.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Buyer credit
  • Credit insurance
  • Export Guarantee Fund
  • International Trade
  • Supplier Credit
آذربایجانی، کریم؛ سرخوش‌سرا، علی؛ اسماعیل‌پور، ناسور (1394)، تحلیل تأثیر یارانه بیمه صادراتی بر صادرات غیرنفتی، پژوهش‌های اقتصادی، 15 (1)، 123-140. 
آقایی، محمد علی، احمدیان، وحید، جهاز آتشی، اکبر (1393)، عوامل مؤثر بر ساختار سرمایه در شرکت‌ها کوچک و متوسط ایرانی، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 22، 175-212. 
ابراهیمی، اسماعیل، رهنما، افشین، توانا زاده، سمیه (1393)، ارزیابی تأثیر عوامل مؤثر بر توسعه صادرات در کشورهای کوچک و متوسط، مطالعات کمی در مدیریت، 18، 141- 162.
ابراهیمی، فرید، سلیمانی، غلامرضا (1395)، برنامه‌ها و اقدامات کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به منظور توسعه بازار بنگاههای خرد، کوچک و متوسط، مطالعات مدیریت و کارآفرینی، دوره دوم، 3، 133 -140. 
احمدیان، بهروز، کسری؛ پناهی، حسین؛ اسد زاده، احمد (1396)، اثر تجارت با چین بر رشد اقتصادی ایران، راهبرد توسعه، 13 (9)، 150-175.
اسماعیلپور، رضا؛ سلیمانی، رضا؛ اکبری، محسن؛ ابراهیم پور، مصطفی (1399)، طراحی الگوی راهبردی بین المللی سازی شرکتهای دانش بنیان ایرانی، مدیریت کسب و کارهای بین‌المللی، 3 (1)، 83-108.
امین بیدختی، علی اکبر، زرگر، سید مجتبی (1390)، آسیب‌شناسی بنگاه‌های کوچک و متوسط و بیان راهبردهای عملی برای حمایت از آنها، فرآیند مدیریت و توسعه، 78، 125 – 156.
پژوهشکده پولی و بانکی (1390)، مرابحه، خرید دین و استصناع، قابل دسترسی در https://www.mbri.ac.ir/userfiles/file/confs/conf%20abade%20feghhi/vizhehnameh.pdf.
راسخی، سعید؛ تهرانچیان، امیر منصور؛ عالمیان، رزا (1396)، اثر بیمه صارداتی بر صادرات کشورهای منتخب، پژوهشنامه بیمه، 126، 41-60 .
رمضانی، محمد؛ رجب زاده قطری، علی؛ آذر، عادل؛ خدیور، آمنه (1398)، بین‌المللی‌شدن صنایع کوچک و متوسط: ابعاد و استراتژیهای جامع، مدیریت کسب و کارهای بین‌المللی، 2(1)، 177-197.  
سرمد سعیدی، سهیل؛ قاسمی، بهروز؛ وجدی، خدیجه؛ نجفی مجد، صمد (1394)، تأثیر برنامه‌های تشویق صادرات بر عملکرد صادراتی شرکت‌های صادرکننده خدمات فنی و مهندسی، بررسی‌های بازرگانی، 72، 1-14.  
شهبازی غیاثی، موسی (1391)، توسعه کسب و کارهای کوچک و متوسط در ایران؛ راهکارهای و پیشنهادات سیاستی، راهبرد توسعه، 30، 91–111.   
صادقی‌مقدم، محسن؛ اشراقی‌آرانی، مجتبی (1395)، تأمین مالی هواپیما از طریق اعتبار صادرات، پژوهش حقوق خصوصی، 14، 135-155.   
صحت، سعید، زندی، پژمان، (1389)، مدیریت ریسک و بیمه اعتبار تجاری، تهران: دانشکده علوم اقتصادی.  
صنوبر، ناصر، حسینی، سیدصمد؛ بهزادنیا، پویا (1398)، تأثیر برنامه‌های تشویقی صاردات بر عملکرد صادراتی: نقش جذابیت‌های بازارهای خارجی و قابلیت‌های صادراتی، مدیریت کسب و کارهای بین‌المللی، 2(3)، 63-85. 
عالی، صمد؛ تورچیان، علیرضا (1397)، بررسی مهارت‌های صادراتی شرکت‌ها در فرآیند بین‌المللی‌شدن، مدیریت کسب و کارهای بین‌المللی، 1(3)، 59-78.
 عباسچیان، ابوالفضل؛ زیرک، معصومه (1391)، چشم انداز صادرات غیر نفتی در برنامه پنجم توسعه، مجله اقتصادی، 7 و 8، 47-66 . 
فاریابی، محمد؛ رحیمی اقدم، صمد؛ ابراهیمی، وحیده؛ کاظمی، سولماز (1400)، بررسی تأثیر عوامل سازمانی، استراتژیک و محیطی بر عملکرد صادراتی؛ تحلیل نقش میانجی صادرات نوآورانه در میان شرکت‌های صادراتی، مدیریت کسب و کارهای بین‌المللی، 4(2)، 63-86 .  
کشتی، داود؛ کهندل، محمد (1397)، تأثیر محرک‌های بخش بندی صادراتی بر عملکرد صادراتی شرکت‌های صادرکننده خشکبار مستقر در تهران، راهبرد توسعه، 14(54)، 182-199.
گرشاسبی، علیرضا؛ رهنمون پیروج، طیبه (1399)، ارائه راهکارهای سیاستی توسعه تأمین مالی صادرات ایران و اولیت بندی آنها، مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 9 (33)، 173-197.    
مردانی نجف آبادی، مصطفی؛ کلبعلی، الهام (1398)، بررسی شاخص‌های مزیت نسبی در راستای توسعه صادرات محصولات کشاورزی استان اصفهان، راهبرد توسعه، 15(3)، 78-103.   
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی (1392)، بررسی عملکرد صندوق ضمانت صادرات، گزارش شماره 13118 https://rc.majlis.ir/fa/report/download/852313 .  
موتمنی، علیرضا؛ شریفی، حسن (1397)، صندوق‌های ضمانت و بیمه سرمایه‌گذاری، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.  
 نادری، کرمعلی؛ واعظی، سیدکمال (1400)، رویکرد بازارگرایی در صادرات خدمات فنی و مهندسی نفت و گاز در ایران، مطالعات راهبردی در صنعت نفت و انرژی، 13 (51)، 35-52.  
نساری، الناز (1400)، نقش نهاد بیمه‌کننده سرمایه‌گذاری خارجی در نیل به سرمایه‌گذاری پایدار با تأکید بر عملکرد میگا، پژوهش حقوق عمومی، 22 (70)، 44-69 .  
نوروزی، حسین؛ درویش، فاطمه؛ نصری، رضا (1398)، تأثیر قابلیت‌های بازاریابی در حوزه صادرات و نوآوری بر ابعاد عملکرد صادرات با تعدیلگری رقابت ناکارآمد، مدیریت کسب و کارهای بین‌المللی، 2 (4)، 97-119.  
نوری، روح الله، فتحی، سعید، یگانه، لیلا (1395)، شناسایی علل مشکلات تأمین سرمایه در گردش در شرکت‌های کوچک و متوسط کشور، مدیریت دارایی و تأمین مالی، 4 (3)، 1-16.    
نوری، مینا (1399)، مطالعه تطبیقی بیمه‌های اعتباری و ضمانت نامه‌های بانکی از منظر حقوق تجارت بین‌الملل. فقه، حقوق و علوم جزا، 15، 81-98.
یوسفی، محمد؛ قاضی زاده، مصطفی، (1398)، تأثیر شبکه‌های تجاری و اجتماعی بر بین‌المللی‌سازی شرکت‌ها، مدیریت کسب و کارهای بین المللی، 2 (1)، 149-176. 
 
Ayyagari, Meghana Beck, Thorsten, Demirguc-Kunt, Asli (2007), “Small and Medium Enterprises Across the Globe”, Small Business Economics · February, DOI: 10.1007/s11187-006-9002-5 · Source: RePEc, 1-36
Başçı, Sıdıka; Durucan, Ayşegül(2017)A Review of Small and Medium Sized Enterprises(SMEs) in Turkey, Yildiz Social Science Review, Volume 3, Issue 1, 59 -80
Berlingieri, Giuseppe & Pisch, Frank (2022). Managing export complexity: the role of service outsourcing, The London School of Economics and Political Science, Discussion Paper No.1843, ISSN 2042-2695
Chvalkovska, J. G,. Mejstrik, M. & Urban, M., (2014) “The Discriminate Analysis and Relevant Model for Mapping Export Potential”, international Journal of Social, Education, Economics and Management Engineering Vol: 8 No:10, 2014, pp 1362-1366
Danielson, Morris, G.& Scott, Jonathan A(2004) Bank Loan Availability and Trade Credit Demand, The Financial Review, Volume39, Issue4, pp. 579-600
Farzanegan, M.R.; Fischer, S., (2021) Lifting of International Sanctions and the Shadow Economy in Iran—A View from Outer Space. Remote Sensing. 2021, 13, 4620. https://doi.org/10.3390/rs13224620 avaible at:
Freixanet, Joan. (2012). Export Promotion Programmes: Their Impact on Companies’ Internationalization Performance and Competitiveness. International Business Review. 21: 1065–86
Ghodsi, Mahdi & Astrov, Vasily & Grieveson, Richard & Stehrer, Robert. (2018). The Iranian Economy: Challenges and Opportunities, The Vienna Institute for International Economic Studies, research report No
Griffith, David A. Czinkota, Michael R (2012), Release the constraints: Solving the problems of export financing in troublesome times, Business Horizons, Volume 55, Issue 3, Pages 251-269
Gainturce, Delio, E. (2001) “export credit agencies: the unsung giants of international trade and finance”, Westport, Conn.: Quorum Books. 
lgün, E. and Muratovic, A. (2013). Export capabilities from small and medium enterprises in turkey. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 3 (8), 473
International Credit Insurance & Surety Association. (2015). A Guide to Trade Credit Insurance. UK: Anthem Press
Jus, Miran (2013). Credit Insurance, Oxford: Elsevier. 
Malcom, Stephens, (1999), The changing role of export credit agencies, Washington, D.C.: International Monetary Fund.  
Mota, Jorge, António Moreira, and Alexandra Alves. (2021). Impact of Export Promotion Programs on Export Performance. Economies 9: 127. https://doi.org/10.3390/economies9030127
Salcic, Zlatko(2014) Export Credit Insurance And Guarantees, UK: Palgrave Macmillan
Sang Man, Kim, (2010), A Comparative Study on a Supplier Credit and a Buyer Credit in International Transactions of Capital Goods, The International Commerce & Law Review. Vol. 48 DEC. 2010 pp.127~155. 
Riestra, Amparo San Jose, (2003), “Credit Insurance in Europe, Impact Measurement and Policy Recommendation”, CEPS Research Report in Finance and Banking, NO 31, available at: http://www.ceps.be, last visited: 25/1/2019.
Williamson, N., Kshetri, N.B. and Wilkinson, T. (2011) "Recent trends in export promotion in the United States". Marketing Management Journal. 21(2), P.P.153-166.
World Bank Group, Middle East and North Africa Region, (2021), Iran Economic Monitor, Adapting the new normal: a protracted pandemic and ongoing sanctions.
Yescombe, E.R. (2007), Public Private Partnership: Principles of Policy and Finance, 1st ed., Elsevier.