تاثیر بهبود فضای کسب و کار بر تجارت خارجی: مطالعه موردی شرکای عمده تجاری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی دانشگاه تبریز، ایران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد، گرایش توسعه اقتصادی و برنامه ریزی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی دانشگاه تبریز، ایران.

چکیده

کشورها در سراسر جهان برای به دست آوردن سطوح بالاتری از رشد و توسعه، سیاست‌ ها و ابزارهای گوناگونی به کار می‌برند. یکی از این ابزارها، تلاش در جهت گسترش ساختار تجاری به کمک ادغام بیشتر و شرکت در فضای تجارت جهانی است. گسترش تجارت تحت تاثیر عوامل مختلفی است که به نظر می‌رسد فضای کسب و‌کار نیز جز این عوامل باشد. دراین مطالعه تاثیر شاخص‌های فضای کسب و‌کار بر روی صادرات و واردات در میان 30 کشور شریک تجاری ایران طی سال‌های 2004- 2014 با روش گشتاورهای تعمیم یافته بررسی شده است.  نتایج مطالعه حاکی از آن است که بهبود این شاخص ها دارای تاثیرات مثبتی بر صادرات و واردات می‌باشند به طوری که از میان7 شاخص به کار برده شده در این مطالعه، شاخص های "شروع کسب و کار، اخذ مجوزهای ساختمانی، تجارت برون مرزی، اجرای قرارداد و سهولت اجرای ورشکستگی"، دارای تاثیر مثبت و معنادار بر صادرات می‌باشند. در الگوی واردات نیز به جز شاخص اخذ مجوزهای ساختمانی بهبود سایر شاخص ها دارای تاثیرات مثبت و معنادار بر واردات می‌باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Impact of Improving Business Environment on Trade: A Case Study of Iran's Major Trading Partners

نویسندگان [English]

  • Mohammad Mahdi Barghi Osguei 1
  • Somaiyeh Valizadeh 2
1 Associate Professor, Faculty of Economics, Management and Business, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
2 MA in Economics, Faculty of Economics, Management and Business, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

Introduction
Countries around the world apply various tools and policies to obtain higher levels of growth and development. One of these tools is trying to expand the business structure to support greater integration and participation in the world trade. Trade development is influenced by several factors that business environment is seem to be one of these factors.
The business environment refers to all factors affecting the business of enterprises that are beyond the control and domination of firms. The World Bank has been a good guide for investors and planners by publishing the Doing Business Report. This report has been published since 2004, so that the report of 2017 surveyed 190 countries and 11 indicators. According to the World Bank's 2017 report, Iran ranked 120th in the world.
Business environment can play an important role in gaining a greater share of the global trade by providing more liberal trade and lowering legal constraints and additional transaction costs. Improper business environment will increase production costs by raising the costs imposed on the environment, such as fluctuations in power outage, bribery and judicial system problems, and it will reduce the competitiveness of the country in international trade. Accordingly, considering the key role of foreign trade in conducting economic development plans and promoting economic globalization, it is important to observe how business environment indicators affects the exports and imports.
 
Methods
This study investigates the impact of business environment indicators on exports and imports among 30 countries, during the years of 2004-2014 with GMM method. The sample countries have been selected as Iran's major trading partners by using Iran's Foreign Trade Statistic Yearbook, considering their export and import value with Iran. The required data have been extracted from WDI and Doing Business databases.
In this study two export and import models have been used and the impact of business environment indicators is measured on them. The econometrics model is based on Gani and Celemes model (2013).
 
Findings
The findings reveal that improve of business environment indicators has a positive impact on exports and imports. Among the 7 indicators used in this study, the indicators of “Starting a Business, dealing with Construction Permits, Trading Across Borders, Contract Enforcement and Resolving Insolvency” have positive and significant effects on export. About the import model also, improve of all indicators have positive and significant effect on imports, excepting the indicator of “Dealing with construction permits”. So improvement of business environment can boost foreign trade and increase exports and imports. Since economic development is based on the competitiveness of countries, a clear and healthy business environment results in positive economic outcomes, such as foreign trade growth, economic growth and industrial development.
 
Discussion and conclusion
Some important sub-branches of business environment indicators are about the number of steps and process time. Making some adjustments and simplifying their process can lead to significant improvements in business environment, but it requires a sustainable and coherent planning.
One of the foundations of the business environment is to develop private sector, which is depended on a complex set of rules, physical and institutional infrastructures, economic stability, direct and indirect foreign investment and else. Institutional reform policy can be effective in accelerating improve of business environment, but it is a long-term issue and it cannot be achieved only by legislation and creation of formal institutions. In fact, institutional change involves a change in the system of informal institutions and cognitive structures of the people of the countries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Business Environment Indicators
  • Export
  • Import
  • GMM
اشرف­زاده ، حمیدرضا و مهرگان، نادر،  (1387) ، اقتصاد سنجی پانل دیتا، موسسه تحقیقات تعاون، تهران، ص 41.
دامن کشیده، مرجان و خدابخش زاده، سعید (1391)، بررسی تاثیر مقررات کسب و کار وسرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد اقتصادی در کشورهای G77، علوم اقتصادی، ویژه شماره 1، ص 109- 81 .
دسوتو، هرناندو، (1385)، راز سرمایه، مترجم، فریدون تفضلی، نشر نی، چاپ سوم.
شاه آبادی، ابوالفضل، سلمانی، یونس و ولی نیا، سید آرش، (1394)، بررسی اثرات بهبود فضای کسب و کار بر صادرات و سرمایه گذاری مستقیم خارجی (مطالعه موردی کشورهای منتخب گروه G77)، اقتصاد مالی، دوره9، شماره 30، ص 59-47.
شهنازی، روح اله و دهقان شبانی، زهرا، (1388)، بررسی تاثیر فضای کسب و کار بررشد اقتصادی کشورهای منتخب، پژوهشنامه اقتصادی،شماره 3، ص 185-161 .
فتحی، سعید و عزیزی، شهریار، (1386)، بررسی تاثیر کسب و کار الکترونیکی بر توسعه صادرات: شناسایی اولویت های بخش صنعت در کشور، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 45، ص 220- 179.
کمیسیون کارأفرینی و کسب و کار، ( 1393)، سیاست گذاری بهبود محیط کسب و کار، مجمع تشخیص مصلحت نظام.
متوسلی، محمود، (1384)، توسعه اقتصادی، مفاهیم، مبانی نظری، رویکرد نهادگرایی و روش شناسی، دانشگاه تهران.
 مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، (1390)، آموزه های هرناندو دسوتو در تضمین حقوق     مالکیت و رسمی کردن کسب و کار، دفتر مطالعات محیط کسب و کار.
 مهربانی، فاطمه، عبدالهی، فرشته و بصیرت، مهدی، (1395)، اثر فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی ایران، کشورهای MENA و OECD با استفاده از روش گشتاورتعمیم یافته، فصلنامه سیاست های راهبردی و کلان، شماره 13، ص 96-66.
ولی نیا, سید آرش، ملکی زعیم، محمد، پیشگو، حبیبب و حبیب اله نوید، مهین، (1394)، تحلیل    عوامل موثر بر توسعه صادرات غیر نفتی با تاکید بر فضای کسب و کار، همایش سراسری مباحث کلیدی در علوم مدیریت و حسابداری، مرکز آموزش علمی و کاربردی هلال احمر استان گلستان.
Arellano, M, & Bond.S, (1991). Some Tests of Specification for Panel Data: Monte Carol Evidence and Application to Employment Equation, Review of Economic Studies, 58(2).
Baltagi, B. H. (2008). Econometric Analysis of Panel Data. Chichester: John & Sons Ltd. 3. Edition - April 2005 49.90 Euro 2005.
Bruegel datasets, (2015). Real effective exchange rates for 178 countries, Available at: http://www.bruegel.org/
Crozet, M, et.al, (2015). The Impact of Domestic Regulations on International Trade in Services: Evidence from Firm-Level Data, Journal of Comparative Economics.
Freund, C& Bolaky, B, (2008). Trade, Regulations, and Income, Journal of Development Economics, 309–321.
Gani, A & Clemes, M.D, (2015). Does the Strength of the Legal Systems Matter for Trade in Insurance and Financial Services? Research in International Business and Finance.
Gani, A & Clemes, M.D, (2013). Modeling the Effect of the Domestic Business Environment on Services Trade, Economic Modeling, 297-304.
Gujarati, D, (2003). Basic Econometrics. 4th.ed. New York: McGraw Hill.
Kalirajan, K, P, (2007). Regional Cooperation and Bilateral Trade Flows: An Empirical Measurement of Resistance, the International Trade Journal, 85–107.
Konan, D, E & Assche, A, v, (2007). Regulation, Market Structure and Service Trade Liberalization, Economic Modeling, 895–923.
Ma, Y, Qu, B & Zhang,Y, (2010). Judicial Quality, Contract Intensity and Trade: Firm-Level Evidence from Developing and Transition Countries. Journal of Comparative Economics, 146–159.
Massaoud, B & Ghak Teheni,Z, (2014). Business Regulations and Economic Growth: What Can Be Explained? International Strategic Management Review, 69-78.
Nguyen, H, Q, (2017). Business Reforms and Total Factor Productivity in Vietnamese Manufacturing, Journal of Asian Economics, Volume 51, Pages 33-42.
Wang, Yo, Wang,Ya & Li, K, (2014). Judicial Quality, Contract Intensity and Exports: Firm-Level Evidence, China Economic Review, 32-42.
World Bank, (2016). World Development Indicators CD ROM. Washington, DC: The World Bank.
World Bank Doing Business datasets, (2016). Available at: http://www.doingbusiness.org/data.
Yu, Sh, Beugelsdijket, S & Haan, J, (2015). Trade, Trust and the Rule of Law, European Journal of Political Economy, 102.